
پس از مدت ها انتظار بلاخره کنسول پلی استیشن ۵ بدست ما رسید و امروز قصد داریم نقد و بررسی کنسول شگفت انگیز PS5 را با شما به اشتراک بگذاریم. کنسولی از نسل آینده که با نوآوری و امکانات جدید توانسته صنعت بازی را وارد مرحله جدیدی از خود کند.
مقدمه نقد و بررسی پلی استیشن ۵
با وجود کارنامه درخشان کنسول PlayStation 4 که موفقتر از سایر رقبای خود بوده است، یک چیز مسلم است: کنسول نسل بعدی سونی نیز در مقایسه با سایر کنسولهای رقیب بسیار چشمگیر خواهد بود. این یک ادعای بزرگ است. البته باوجود عدم ظرافت در طراحی این کنسول هنوز هم کنسول PS5 پتانسیلهای بالایی دارد و بخشی از این پتانسیلها به دلیل وجود SSD فوقالعاده سریع آن بوده و البته کنترلر جدید بینظیر آن یعنی کنترلر DualSense، سهم بیشتری دارد.
اگرچه بهرهبرداری مناسب از سختافزار جدید و باشکوه سال ۲۰۲۰ تا حد زیادی به صفحهنمایش مورد استفاده افراد بستگی دارد اما نمیتوان نقش مهم کنترلر منحصربهفرد DualSense را انکار نمود، این کنترلر جدید با ارائه سطح جدیدی از بازخوردهای لمسی شگفتانگیز، تجربه نسل جدید فوقالعادهای را برای همگان بوجود میآورد و بهتر است خودتان آن را امتحان کنید تا متوجه شوید.
نقد و بررسی ظاهری کنسول PS5
اشتباه نکنید: بزرگی و نامتعارف بودن جعبه و بستهبندی کنسول PlayStation 5 کاملا با خود کنسول در تضاد است، در واقع خود دستگاه جذابترین کنسولیست که تابحال داشتهایم. به نظر میرسد که PS5 به جای یک پوسته، از چهار قطعه جداگانه ساخته شده است: یک قطعه براق سیاهرنگ که در میان دو صفحه پلاستیکی تابدار سفید مات بر روی یک پایه جداشدنی قرار دارند.

خوشبختانه میتوانیم بگوییم که خود کنسول PS5 نسبت به عکسهای اولیه محصول از نظر ظاهری بسیار جذابتر است؛ در واقع صفحات مات سفیدرنگ آن از آنچه تصور میکردیم بسیار زیباتر هستند و دریچههای شیبدار پلاستیکی سیاهرنگ که در لبه داخلی صفحات سفید قرار دارند، بسیار چشمنواز هستند.
به نظر ما مشکل ظاهری اصلی این کنسول، عریض شدن بخش سیاهرنگ کنسول و حالت معلق لبههای پلاستیکی قطعات سفیدرنگ آن است که کمی حالت چمدانی که بیش از حد پر شده است و نمیتوان زیپ آن را بست را برایمان تداعی میکند و منحنیهای نامنظم آن شبیه به نوار کاستیست که در یک روز گرم تابستانی روی داشبورد ماشین زیر نور آفتاب مانده و تاب برداشته است.
کنسول PS5 جذابترین و باشکوهترین کنسولیست که ما تابحال داشتهایم.
مسلما این اولین کنسول بازی سفیدرنگ نیست اما با توجه به ابعاد و شکل ظاهریش، بنظر میرسد به گونهای طراحی شده است که زمانیکه در کنار تلویزیون سیاه، دستگاه صوتی سیاه، سابووفرهای سیاه و تجهیزات صوتیتصویری سیاه قرار بگیرد بسیار خودنمایی کند. این کنسول ظاهری نمایشی دارد و در دنیای فناوریهای ساده و براق، بنظر میرسد که این کنسول متعلق به آینده بوده و همانند چشمانداز ۲۰۰۶ از سال ۲۰۴۶ است.

در قسمت جلوی کنسول می توانید به یک درایو اپتیکال Ultra HD Blu-ray، یک پورت پرسرعت USB Type-A و یک پورت فوقسریع USB Type-C و همچنین دکمه روشن / خاموش و دکمه خروج دیسک دسترسی یابید. این دکمهها کنار هم قرار دارند اما دکمه خروج دیسک به شکل قابل توجهی کوچکتر است و اگر شما نیز مثل ما حافظه ضعیفی دارید، میتوانیم به شما مژده دهیم که دیگر لازم نیست حفظ کنید که هر دکمه مربوط به چه کاری است.
در قسمت پشتی کنسول محل اتصال کابل برق، یک خروجی HDMI 2.1 و دو پورت فوقسریع USB Type-A و یک پورت اترنت/ Ethernet وجود دارد. برخلاف PS4، کنسول PS5 خروجی صدای اپتیکال ندارد.
وجود پایه برای این کنسول ضروری است، زیرا فرم تابدار صفحات کنسول به این معنی است که PS5 نمیتواند بدون وجود پایه به درستی روی پهلو بنشیند. این پایه یک قطعه چرخشی و یک جفت قلاب کوچک دارد که به راحتی به پشت کنسول وصل میشود.
اگر بخواهید کنسول را بصورت نشسته قرار دهید به راحتی روی پایه قرار میگیرد و به هیچ وسیله جانبی دیگری احتیاج ندارد. میتوانید این پایه را به راحتی به اطراف بچرخانید و آن را به سمت چپ و راست ببرید و یا کلا آن را جدا کنید. وجود این پایه آنقدر هم دست و پا گیر و آزار دهنده نیست مگر اینکه قرار باشد به طور منظم کنسولتان را از جایی به جایی دیگر منتقل کنید.

اگر میخواهید کنسول را بصورت ایستاده قرار دهید، برای اتصال پایه به کنسول به یک پیچ نیاز خواهید داشت تا از افتادن کنسول جلوگیری کنید. خود پایه یک پیچ تکشیار به همراه دارد و نصب آن بسیار آسان است؛ اگر پیچگوشتی دوسو ندارید می توانید از چاقو یا ناخن شستتان برای بستن آن استفاده کنید.
از بحث ظاهری که دور شویم، یک عنصر در کنسول PS5 وجود دارد که نمیتوان به راحتی از آن چشمپوشی کرد و آن اندازه بزرگ کنسول است. اگر کنسول را بصورت عمودی روی پایهاش قرار دهید حدود ۴۰ سانتیمتر (تقریبا ۱۶ اینچ) ارتفاع دارد. اگر پایه را بچرخانید و کنسول را بصورت افقی قرار دهید، طول آن حدود ۳۹ سانتی متر خواهد شد، اما باوجود اینکه در حالت افقی قرار دارد باز هم ارتفاع آن تا بلندترین قسمت لبه تابدار قطعه سفیدرنگ کمی بیشتر از ۱۱ سانتی متر (حدود چهر و نیم اینچ) است.
اگر دو کنسول PS4 را روی هم قرار دهیم باز هم کنسول PS5 از آنها بزرگتر است و حتی میتوان گفت که این کنسول از کنسول PS3 که شبیه به دستگاه گریل بوده و کنسول اصلی Xbox One که همانند دستگاه VCR است نیز بزرگتر است. در خانه ما فقط دو وسیله سفیدرنگ بزرگتر از این کنسول وجود دارد: یکی از آنها لباسهایمان را میشورد و دیگری خوراکیها را خنک نگه میدارد.
کنسول PS5 در میزتلویزیون ما جا میشود (البته باید برای جا دادن آن کمی از قدرت بدنیمان استفاده کنیم) اما باتوجه به ابعادش ممکن است در میزتلویزیون همه جای نگیرد. عجیب است که بزرگترین کنسول امسال از سرزمین هتلهای کپسولی و ماشینهای سایز کوچک میآید و کنسول آمریکایی (کنسول جدید کمپانی مایکروسافت) از آن کوچکتر است.
نقد و بررسی رابط کاربری پلی استیشن ۵
تنظیمات اولیه کنسول بسیار ساده است؛ البته اگر بهروزرسانی اجباری سیستم عامل را در نظر نگیریم، کنسول ظرف چنددقیقه آماده کار میشود. در کتابچه راهنمای PS5، برای کاربران PS4 نحوه اتصال کنسولهای PS4 و PS5 جهت انتقال دادههای ذخیرهشده، محتوای بارگیریشده و اطلاعات کاربر توضیح داده شده است اگرچه روند کار به طور خلاصه مشخص نشده است. البته ما از گزینه سریع تری برای این کارها استفاده کردیم یعنی هارد درایو USB خود را که چندسال است به عنوان فضای ذخیره سازی دادههای PS4 از آن استفاده میکنیم را به کنسول جدید متصل کردیم؛ بدین ترتیب کار آسانتر انجام میشود و کنسول PS5 میتواند بلافاصله به بازیهای دیجیتال موجود در هارددرایو دسترسی یابد. بررسی و مرتبسازی کتابخانه بازیهای دیجیتال PS4 و PS5 برای کاربران قدیمی PlayStation بسیار آسانتر خواهد بود. البته یک بخش جستجو بازیهای PS3 نیز وجود دارد که متاسفانه خالی است.

بهنظر می رسد که رابط کاربری PS5 مخصوصا وقتی وارد بخش منوها میشوید از نسخه وحشی PS4 تبعیت نکرده است، این رابط کاربری قطعا متفاوت است و به طرق مختلف از ظرافت بیشتری برخوردار است. اکنون با یک فشار دکمه PlayStation که در وسط کنترلر قرار دارد، آنچه که سونی آن را مرکز کنترل / Control Centre نامیده است ظاهر میشود که کمی شبیه به نوار تسکبار ویندوز کامپیوتر است. بررسی مواردی مانند بارگیریهای فعلی و اینکه کدام دوستانتان آنلاین هستند در کنسول PS4 نیازمند جابهجایی در صفحات، جلو عقب کردن آیکونهای منو و فشردن دکمههای مختلف است؛ اما در مرکز کنترل PS5 همه این اطلاعات با فشردن یک دکمه در اختیارتان قرار خواهد گرفت.
یکی دیگر از برتری های اصلی PS5 کارت های / Cards آن است، که با زدن دکمه PlayStation روی صفحه ظاهر میشوند. برخی از کارتها مانند کارتهایی که لینک مقالات تازه منتشرشده درباره بازیهای PlayStation و اسکرینشاتها را نشان میدهند، به درد نخور هستند. اما کارتهایی مانند کارتهای فعالیت/ Activity Cards مفید به نظر می رسند.
در این کارتها اطلاعاتی درباره مدت زمان لازم جهت تکمیل یک مرحله از بازی و یا تکمیل ماموریتهایتان، تخمین زده شده است و یا میتوانید با استفاده از آنها بدون نیاز به گوشی با نکات پیشساخته جهت تکمیل بازی آشنا شوید. به عنوان مثال، اوایل این هفته مشخص شد که نسخه بازسازی بازی Demon’s Souls برای PS5 شامل بیش از ۱۸۰ فیلم کمکی است که اگر بازیکن در جایی گیر کرد می تواند به راحتی از طریق Activity Cards آنها را ببیند.
چشم پوشی از ارزش نهایی Activity Cards در PS5 کار سختیست. خوشبختانه توسعه دهندگان کنسول از این کارتها به عنوان روشهای مفیدی جهت برقراری ارتباط با بازیکنان در حین بازی استفاده کردهاند و صرفا آنها را به کارتهای مخصوص ماموریت تبدیل نکردهاند.

رابط کاربری PS5 نیز برای آن دسته از افرادی که به شکار تروفیها/ Trophy و همچنین کسانیکه به شخصیسازی تنظیمات کنسول علاقمندند، چند تغییر قابل توجه داشته است. اگر در دسته اول قرار دارید اکنون میتوانید تروفیها موجود را از طریق یک صفحه جداگانه در داشبورد هر بازی مشاهده کنید و همچنین میتوانید اطلاعات تروفیها را در کارت فعالیت آن مشاهده نمایید.
در مورد دوم یعنی در رابطه با کسانیکه به شخصیسازی تنظیمات علاقمندند باید بگوییم که PS5 فاقد تِمهای کلی است، بنابراین نمیتوانید از تِمهای پویا استفاده کنید. با این حال، هر بازی PS5 دارای تِم کوچک مخصوص به خود است؛ زمانیکه یکی از بازیهای نسل بعدی را در داشبورد انتخاب میکنید، هر بازی شامل یک عکس هنری بزرگ و چند موسیقی مخصوص است.
ممکن است این بخش از دکمه رابط کاربری به اندازه تِمهای پویای نسل قبلی جذاب نباشد اما خوب است به بازیهای درون کتابخانهتان اجازه دهید تا ویترین مخصوص به خودشان را ارائه دهند.
موارد جالب دیگری نیز درباره رابط کاربری PS5 وجود دارد و از تنظیمات جهانی گرفته تا درجات سختی پیکربندی خودکار، تنظیمات زیرنویس و حتی معکوس کردن محور Y به طور پیشفرض – مانند چیزی که قبلا در کنسول Xbox 360 (مایکروسافت) وجود داشت- و همچنین توانایی تماشای بازی دوستتان در هنگام گفتگو از طریق یک صفحه کوچک، زمانیکه شما در حال اجرای بازی متفاوتی هستید را شامل میشود.
گزینه آخر برای کسانی که توانایی انجام چند کار بصورت همزمان را ندارند جالب خواهد بود. همچنین اینکه مجبور نباشیم لحظات ابتدایی بازی را به معکوس کردن محور Y بپردازیم برایمان دلگرم کننده است.
خبرهای بزرگی در راه است
یکی از مهمترین بهروز رسانیهای این نسل، جایگزینی هارددرایوهای سنتی با درایوهای ذخیرهسازی حالت جامد است، که به طور چشمگیری زمان بارگیری بازیها را بهبود میدهد و به طور بالقوه به بازیها اجازه میدهد تا در حالت پرواز به بارگیری بپردازند. درایو SSD کنسول PS5 میتواند در یک ثانیه ۵.۵ گیگابایت را بخواند (که بر روی کاغذ دو برابر سریعتر از نسخه Series X است).
از نظر عملی، این بدان معناست که فقط در طول مدت ۴۵ ثانیه میتوانیم کنسولی که کاملا خاموش است را روشن کنیم و سپس به بالای یکی از بلندترین ساختمانهای منهتن در بازی Spider-Man: Miles Morales برویم. طبق تجربه ما مدت زمان لازم برای انتخاب یکی از مراحل ذخیره شده این بازی و سپس تابخوردن از تارهای عنکبوت بهاندازه یک چشمک زدن طول میکشد.
باید بگوییم که مدت زمان وارد کردن رمزعبورمان طولانیتر از مدت زمان لازم برای بارگذاری یک مرحله ذخیرهشده است. بعد از چند نسل تماشای نوار بارگذاری بازی روی صفحه نمایش، این ویژگی جدید برایمان بسیار شگفتانگیز است.
ما فکر میکردیم که فقط خود کنسول PS5 ویژگیهای چشمگیری دارد اما با کمال تعجب باید بگوییم که کنترلر DualSense از پتانسیلهای بیشتری برخوردار است. اولین باری که آن را لمس کردیم کاملا شبیه به کنترلر DualShock 4 بود اما خیلی طول نکشید که فهمیدیم این کنترلر واقعا یک غول فوقالعاده منحصر به فرد جدید است.
رنگ بخش بزرگی از این کنترلر نیز همانند کنسول سفید است و از نظر اندازه فقط کمی بزرگتر از کنترلر DualShock 4 بوده و از لحاظ ظاهری جذابتر است مخصوصا دکمههای شفاشش که ظاهری شیشهای دارند بسیار چشمنواز هستند. دکمههای Options و Create در این کنترلر نسبت به کنترلر DualShock 4 بزرگتر شدهاند، بنابراین دیگر لازم نیست برای پیدا کردن آنها کورکورانه انگشتتان را کنار تاچپد بمالید و یا در وسط بازی لحظهای به پایین نگاه کنید ( اساسا دکمه Create کنسول PS5 معادل دکمه Share در کنسول PS4 است).
همچنین کنترلر DualSense دارای یک میکروفون داخلی است و بدین ترتیب دیگر به هدست نیاز نخواهید داشت اما اگر هنوز هم دوست دارید که از هدست استفاده کنید میتوانید آن را به جک ۳.۵میلیمتری روی کنترلر متصل نمایید. همچنین پورت شارژ کنترلر از نوع USB-C است.

با این حال، قطعات داخلی این کنترلر باعث بوجود آمدن این تفاوت ها هستند و دامنه بازخورد لمسی DualSense بسیار حیرتانگیز است. سر و صدای کم و طیف گسترده افکتهای کنترلر، از پالسهای نامحسوس گرفته تا ویبرههای شدید، باعث میشوند که لمس این کنترلر به یک تجربه فوقالعاده تبدیل شود.
نه تنها دکمه های trigger این کنترلر همانند کنترلر Xbox One هنگام بازخورد شدید سر و صدا میکنند بلکه با ایجاد حالت مقاومتی، لایه جدیدی از غوطهوری در بازی را برایتان فراهم خواهند کرد. واقعا این ویژگی جالب است. کسانیکه دستشان آسیب دیده و یا شرایطی دارند که استفاده از این ویژگی جدید برایشان سخت است، میتوانند میزان مقاومت را به دلخواه خود تنظیم کنند و یا بهطور کلی آن را خاموش نمایند.
بازی از پیشنصب شده Astro’s Playroom یک نسخه آزمایشی عالی برای DualSense است و ارزشش را دارد که آن را امتحان کنیدـ بدین ترتیب میتوانید شاهد یک نمایش غنی و فوقالعاده از سطح جدیدی از بازخوردهای خروجی DualSense باشید و همچنین همانند یک سفر شگفتانگیز در تاریخچه طولانی سختافزار PlayStation خواهد بود.
در این جهش سختافزاری که به بازیهای نسلهای مختلف دسترسی دارد و باعث تغییر کلی احساساتمان شده که با تجربه تغییرات لحظهای احساساتمان متفاوت است، میتوانیم بگوییم که تجربه DualSense کمی شبیه به مکاشفه است. ما از زمان خرید PS5 آنقدر با آن بازی کردهایم که مجبور شدیم کنترلر را بهطور مداوم به شارژ وصل کنیم، اما واقعا ارزشش را دارد.
رزولوشن تصویر و نرخ اجرا
درباره قدرت این نسل از کنسولها باید بگوییم که کنسول جدید کمپانی مایکروسافت یعنی Xbox Series X حدود ۲۰٪ قویتر از کنسول PS5 است. البته تا زمانیکه نتوانیم نحوه عملکرد هر دو کنسول در هنگام اجرای بازیهای شخص ثالث را بررسی کنیم، این آمارها بیمعنی هستند.
با این وجود بدون در نظر گرفتن این اختلاف قدرت آشکار، تجربه ۴K/60 فریم بر ثانیه کنسول PS5 نسبت به کنسول Series X منظمتر و بهتر است. امکان دو برابر شدن نرخفریم و رسیدن به مقدار ۱۲۰ هرتز نیز در برخی از بازی های خاص PS5 وجود دارند، البته اگر تلویزیون ۴Kتان از این مقدار پشتیبانی کند! ما فکر می کنیم که در این فرایند اگر بخواهیم به رزولوشن و افکتهای نوری بهتری نیز دست یابیم در مقایسه با بازیکنانی که صرفا به دنبال افزایش نرخفریم هستند، به میزان بالاتری دست خواهیم یافت.

به عنوان مثال، بازی Spider-Man: Miles Morales این گزینه را دارد که از حالت Fidelity mode که نرخُریم آن به اندازه ۳۰ فریمبرثانیه با حداکثر میزان جلوههای بصری است به حالت Performance mode با نرخفریم ۶۰ فریمبرثانیهای بدون وجود قابلیت رهگیری پرتو/ raytracing و سایر جلوه های روشنایی پیشرفته (تکنیکهای زمانی که از رزولوشن پایینتر یک تصویر ۴K می سازند) جابهجا شود. ما حالت Fidelity mode را ترجیح میدهیم زیرا بازی بدون وجود نورهای ملایم و انعکاسهای لحظهای، کمی غیرقابل پیشبینی و در حال سقوط به نظر میرسد.
کنسول PS5 با وجود قدرت بالا، به طور چشمگیری ساکت است و آزمایش وبسایت IGN نشان میدهد که میزان صدای تولید شده توسط کنسول در هنگام اجرای بازی Spider-Man: Miles Morales تقریبا ۴۴ دسیبل (در دمای ۵۸ درجه سانتیگراد) است. این موضوع در مقایسه با کنسول PS4 Proیک تغییر عالی محسوب میشود، زیرا اجرای بازی Marvel’s Spider-Man روی آن کنسول صدایی شبیه به شلیک توپ از روی یک ناو هواپیمابر تولید میکرد.

متاسفانه، یکی از نقاط قوت PS5 یعنی درایو SSD فوقسریع آن، یکی از نقاط ضعفش نیز محسوب میشود. با اینکه ظرفیت این درایو روی جعبه ۸۲۵ گیگابایت است اما فقط ۶۶۷ گیگابایت فضای قابل استفاده فراهم میکند که بهطور قابل توجهی کمتر از فضای ۸۰۲ گیگابایتی کنسول Xbox Series X است. با این میزان ظرفیت فقط میتوانید حدود ده بازی رو کنسولتان نصب کنید و اگر بازیهای نسل فعلی مانند The Last of Us Part II (78 گیگابایت) یا Grand Theft Auto V (94 گیگابایت) را نصب کنید، ظرفیتتان از این تعداد نیز کمتر خواهد شد.
همانطور که قبلا اشاره کردیم، شما میتوانید از هارددیسک اکسترنالی که قبلا در کنسول PS4 از آن استفاده میکردید مجددا استفاده نمایید اما یادتان باشد که بازیهای PS5 فقط زمانی قابل اجرا هستند که روی SSD نصب شده باشند. و با اینکه شما میتوانید درب بالای کنسول را باز کنید و جهت افزایش ظرفیت فضای ذخیره داخلی یک SSD دیگر به آن اضافه کنید، اما در حال حاضر هیچ درایو مورد تایید سونی برای اینکار در بازار وجود ندارد.
سخن نهایی
با وجود بازیهای جذابی که در کنسول PS4 نیز موجود هستند و سختافزارهای قدرتمند نسل قبلیای مانند PS4 Pro، کنسول PS5 هنوز نتوانسته مانند یک مشت نهایی عمل کرده و برنده میدان مبارزه شود، اما قطعا قدرت و سرعت کافی برای تبدیل شدن به یک رقیب واقعی را دارد (البته باوجود SSD 667 گیگابایتی کمی سخت است). با این حال، در حالیکه رابط کاربری خوب و بارگذاری سریع بازیهای این کنسول یک تجربه لذتبخش ایجاد میکند اما در واقع کنترلر DualSense آن است که برایتان تجربهای شگفتآور فراهم خواهد کرد؛ در واقع این کنترلر باعث میشود که سایر کنترلرها ساده و ابتدایی به نظر برسند!