
گوگل Stadia نه کنسول است و نه سختافزار Stadia اساساً با کنسولهایی که در خانه میگذارید یا در دست میگیرید، تفاوت دارد. این سرویس در صورت اتصال به اینترنت، بازیها را روی تمامی پلتفرمها Stream میکند. این بدین معنی است که میتوانید بازیهای باکیفیت را روی هر چیزی از تلفنهمراه بگیرید تا کروم بوک تجربه کنید. گفتنی است که در صورت استفاده از کروم کست، Stadia روی تلویزیونها هم اجرا میشود.

پشتیبانی از SR-IOV که امکان مجازی سازی منابع PCIe را فراهم میکند، نشانه ی واضحی است از اینکه این کارتهای گرافیک برای استفاده در مراکز داده ساخته شده است. اگر گوگل در پیادهسازی سرور خود از یک مدل آرایش فرامقیاسی استاندارد پیروی کند، تمامی این کارتها همراه با یکدیگر در یک محیط مجازی سازیشده به کارگیری خواهد شد. بدین ترتیب هر بخش از این منابع پردازش و Stream گیم به پیروی از یک سازوکار «براساس نیاز» در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.
گوگل همچنین فاش ساخته است که سیستمهای آماده شده برای این سرویس از لینوکس و Vulkan همراه با موتورهای بازی Unreal، یونیتی و Havok پشتیبانی به عمل میآورد. گوگل همچنین تصریح میکند که هر Instance سرویس ابری Stadia با ۱۶ گیگابایت حافظه ارائه میشود؛ هرچند مشخص نشده که این ۱۶ گیگابایت از نوع حافظهی سیستم، حافظهی گرافیکی یا ترکیبی از این دو نوع حافظه است؛ گرچه گزینه ی محتمل ترکیبی از این دو نوع حافظه است.
کارت گرافیک Vega 56 تنها ۸ گیگابایت حافظهی HBM2 دارد و گوگل میگوید پهنای باند حافظه در این سرویس حداکثر ۵۰۰ گیگابایت بر ثانیه است؛ بنابراین به کارگیری حافظه ی HBM2 در جایگاه حافظهی سیستم نیز امری محتمل است؛ چراکه حافظههای DDR4 چنین سطح عملکردی را ارائه نمیکند. گوگل همچنین فاش کرده است که در هر Instance Stadia از یک پردازنده ی سفارشی x86 استفاده میشود که با سرعت کلاک ۲.۷ گیگاهرتز کارکرده و با ۹.۵ مگابایت حافظهی کش سطح ۲ و سطح ۳، قابلیت هایپرتردینگ و پشتیبانی از اجرای دستورالعملهای AVX2 تقویت شده است.
هرچند گوگل خود به صراحت نمیگوید که پردازندههای مورد استفاده در این Instance ها ساخت شرکت Intel است یا AMD، واژهی هایپرتردینگ گویای آن است که این پردازندهی سفارشی ساخت Intel است؛ چراکه شرکت AMD از قابلیت جایگزین SMT یا مولتی تردینگ همزمان برای پیاده سازی تردینگ استفاده میکند. اما این احتمال را نباید از نظر دور داشت که ممکن است با یک پردازندهی تقویت شدهی AMD نیز روبه رو باشیم.
ترکیب حافظهی cache سطح ۲ و ۳ اگرچه ایجابگر استفاده از پردازندههای Intel در این Instance ها است، اما باید توجه داشت که Intel در فهرست شرکای گوگل از قلم افتاده است. پردازندههای AMD دست کم در ردهی مورد انتظار تجهیزات این نوع سرورها، با حافظه ی کش سطح ۳ بیشتری از ۹.۵ مگابایت (و بیشتر از مدلهای Intel) ارائه میشود؛ با این اوصاف بعید نیست که پردازنده ی مورد استفاده در سیستمهای سرور Stadia از ریزمعماری Zen 2 برخوردار باشد؛ یعنی معماری که پردازندههای رایزن سری ۳۰۰۰ از آن برخوردار است.
از سو دیگر پردازنده ی گرافیکی شبیه به Vega 56 بایستی قادر به برآورده ساختن وعدههای گوگل برای اجرای بازی در رزولوشن ۴K با نرخ فریم ۶۰ باشد؛ البته چنانچه کاربران با کاهش جزئیات گرافیکی مشکلی نداشته باشند. شاید یکی از مهم ترین سوالاتی که داشته باشید این است که آیا کلاً میتوان از Stadia استفاده کرد یا باید برای تجربه آن شرایط خاصی را مهیا نمود. در مراسم GDC ۲۰۱۹ تعدادی از سایتها توانستند برای اولین بار از این سرویس استفاده کنند.
با این حال، هنوز نمیتوان چیزی را به صورت قطعی اعلام کرد. مشخصاً در زمان انتشار تجربه هر فرد بر اساس کیفیت اینترنت متفاوت خواهد بود. وب سایت گیم اسپات در گزارش خود نوشته بود که هنگام تجربه سرویس در برخی صحنهها با لگ و تأخیر مواجه شده است. با این همه، نتیجه کار امیدوارکننده بوده است. گوگل درباره این موضوع اظهار داشت که تاخیرها مشکلی را برای بازی کنندگان ایجاد نخواهد کرد.
فیل هریسون با صراحت گفت که این موضوع مشکلی بزرگی نخواهد بود و برای نمونه هم به بازی Doom Eternal اشاره کرد. به صورت کلی، گوگل Stadia نه کنسول است و نه سختافزار Stadia اساساً با کنسولهایی که در خانه میگذارید یا در دست میگیرید، تفاوت دارد. این سرویس در صورت اتصال به اینترنت، بازیها را روی تمامی پلتفرمها Stream میکند. این بدین معنی است که میتوانید بازیهای باکیفیت را روی هر چیزی از تلفنهمراه بگیرید تا کروم بوک تجربه کنید. گفتنی است که در صورت استفاده از کروم کست، Stadia روی تلویزیونها هم اجرا میشود.
متمرکز نبودن Stadia روی یک دستگاه یا پلتفرم خاص ویژگی بزرگی به حساب میآید و شرکت گوگل هم حسابی روی آن مانور داده است. Stadia قرار است در سال جاری میلادی روانه بازار شود. به گفته گوگل، در فصل تابستان تاریخ دقیق عرضه این سرویس اعلام خواهد شد. همانطور که تا الان متوجه شدهاید، استفاده از این سرویس تماماً به کیفیت اینترنت و محلی که در آن زندگی میکنید، بستگی دارد. بدین لحاظ نباید آن را به عنوان یک کنسول کامل در نظر گرفت.
در هنگام معرفی Stadia، مدیرعامل شرکت معروف یوبی سافت هم در مصاحبه ای اظهار داشت که Stadia بیشتر نقش مکمل کنسولها و کامپیوترها را بازی میکند. روی کامپیوتر میتوانید از تمامی کنترلرهای موجود برای تجربه Stadia استفاده کنید. گوگل همچنین کنترلر مخصوص Stadia را عرضه میکند. این کنترلر مخصوص این سرویس طراحی شده و از ویژگیهای متعددی بهره میبرد که ازجمله آنها میتوان به دکمه اشتراک گذاری و دستیار گوگل اشاره کرد. کل Stadia را میتوان در کلمه «Stream» خلاصه کرد.
از این رو، تمامی مزایای Stream را برای این سرویس هم در نظر بگیرید. برای مثال، گوگل جابهجایی سریع و یکپارچه بین دستگاهها و پلتفرمهای مختلف را به نمایش گذاشت. دقیقاً مشابه کاری که نینتندو با حالتهای مختلف نینتندو سوییچ انجام داد. علاوه بر این، Stream این امکان را به شما میدهد که بازی ها را بدون توجه به پلتفرمی که دارید، با بالاترین کیفیت ممکن اجرا کنید. در زمان انتشار، Stadia میتواند بازیها را باکیفیت ۴ K و سرعت ۶۰ بر ثانیه همراه با قابلیت HDR اجرا کند. گوگل برنامه دارد در آینده رزولوشن را به ۸ K برساند و نرخ فریم را تا سرعت ۱۲۰ در ثانیه بالا ببرد.
ازآنجاییکه مراحل رندرگیری از طریق مجموعه سرورها انجام میگیرد، سازندگان میتوانند از قدرت پردازش بالای آن استفاده کنند. با توجه به نحوه کار و ساختار Stadia، گوگل تاکید کرد که امکان دانلود و تجربه آفلاین بازیها وجود ندارد. گوگل دو قابلیت ویژه State Share و Crowd Play هم برای Stream رها و بازی کنندگان معرفی کرد. با استفاده از این دو ویژگی، افراد میتوانند به راحتی با دوستان و مخاطبین خود ارتباط برقرار کنند.
با استفاده از State Share میتوانید لحظاتی را برای دوستان یا مخاطبان خود درست کنید و آنها هم قادر هستند تا دقیقاً از همان نقطه شروع به تجربه بازی کنند. Crowd Play هم به Stream رها اجازه میدهد یک صف کامل از مخاطبین خود درست کنند و به انجام بازیهای چند نفره با آنها مشغول شوند. یکی از ویژگیهای جالب و مخفی کنترلر Stadia، رمز کونامی است. میتوانید کد کنترلر خود را در وب سایت Stadia وارد کنید و مدل آن را بررسی نمایید. ظاهراً این کد استفاده دیگری ندارد، ولی در هر صورت قابلیت جالبی به شمار میرود.
اگرچه گوگل دسته بازی یا کنترلر ویژهای برای Stadia طراحی نموده، اما وعده داده است که این سرویس با اغلب ابزارهای کنترل کننده استاندارد که از طریق پورت USB یا بلوتوث به دستگاه متصل میشوند نیز سازگار خواهد بود. ازجمله کنترلرهایی که انتظار میرود توسط این سرویس پشتیبانی شود میتوان به Xbox Adaptive controller، دسته بازی Xbox One، دسته بازی PS4 و البته موس و کیبورد اشاره نمود.
با این وجود گوگل استفاده از دسته بازی مخصوص Stadia را برای یک تجربه لذت بخش و بهرهگیری از پتانسیلهای این سرویس پیشنهاد میکند. کنترلر Stadia از نظر ظاهری مانند یک نسخه اولیه و ساده سازی شده از دسته بازی Xbox One است که در سه رنگ سفید، مشکی و سبز کمرنگ (سفید با هالهای سبز) عرضه خواهد شد. این کنترلر از همان اجزای معمول در دستههای بازی امروزی هم چون یک جفت Joystick،D-pad، چهار دکمه گرد، دو دکمه شانهای و دو دکمه ماشه ای بهره میبرد.
از دیگر خصوصیات این دسته بازی میتوان به دکمهای برای اشتراک گذاری سریع تصاویر بازی، دکمهای برای Google Assistant، دکمه منو تنظیمات، یک میکروفون برای ارتباط با دیگر بازیکنان و همچنین یک جک ۳.۵ میلیمتری هدفون اشاره نمود. اما شاید بتوان مهمترین ویژگی این کنترلر را قابلیت اتصال مستقیم آن از طریق وای فای به سرورهای Google Stadia دانست. به لطف همین خصوصیت هنگامی که شما در حین انجام بازیهای Stadia دستگاه مورد استفاده خود را تغییر داده و از تبلت به گوشی هوشمند، از گوشی هوشمند به لپتاپ و از لپتاپ به تلویزیون هوشمند منتقل میشوید، نیازی به قطع ارتباط کنترلر Stadia از یک دستگاه و اتصال آن به دستگاه دیگر ندارید.
بلکه در زمان جابجایی میان دستگاههای مختلف ارتباط این کنترلر با سرور بازی برقرار باقی مانده و به محض انتقال شما به دستگاه جدید، امکان استفاده از آن فراهم خواهد بود. یکی از مهمترین چالشهایی که پیش روی هر سرویس Stream بازی ویدئویی وجود داشته و خواهد داشت، وابستگی شدید آنها به کیفیت اتصال اینترنتی کاربر و رنج بردن آنها از وضعیت نامناسب ارتباطات اینترنتی در نقاط مختلف جهان است. حتی در کشورهای توسعه یافته ای همچون امریکا، همه مردم از ارتباط اینترنت پرسرعت و باکیفیت مطلوب برای Stadia بهرهمند نیستند.
بنابراین اگرچه گوگل این سرویس را یک “بستر بازی برای همه” میخواند، اما در عمل امکان استفاده از آن برای همگان فراهم نخواهد بود. به اعتقاد این شرکت Stadia خواهد توانست با بی نیاز کردن کاربران به خریداری سخت افزار قدرتمند، انجام بازیهای ویدئویی را راحت تر و ارزان تر نماید. درحالی که تهیه اینترنت سریع و باکیفیت برای استفاده از این سرویس میتواند بسیار پرهزینه و حتی در برخی نقاط جهان غیرممکن باشد.

با ادامه مقاله آموزش کامل گوگل Stadia قسمت چهارم همراه باشید
اگرچه ممکن است فناوری ۵G قادر باشد دسترسی افراد به مراتب بیشتری را به ارتباط اینترنتی پر سرعت و باکیفیت فراهم آورد، اما توسعه و گسترش آن در سرتاسر دنیا چندسال دیگر به طول خواهد انجامید و استفاده از آن چندان کم هزینه نخواهد بود. همانطور که اشاره شد، در مورد ارتباط اینترنتی کاربر، همه چیز در سرعت خلاصه نشده و تأخیر ارتباط نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
ارسال اطلاعات از سمت کاربر به سرورهای گوگل، پردازش اطلاعات دریافتی روی سرورها و سپس ارسال اطلاعات از سمت سرور به دستگاه کاربر بایستی آنقدر سریع و با کمترین تأخیر انجام پذیرد که بازیکن متوجه آن نشده و بتواند به موقع نسبت به رویدادهای بازی پلی استیشن واکنش نشان دهد. به خصوص دربازیهای چندنفره رقابتی سبک تیراندازی و مبارزهای هر میلی ثانیه میتواند بسیار مهم و سرنوشت ساز باشد. گوگل مدعیست که شبکه گسترده و عظیم مراکزدادهاش در سرتاسر کره زمین امکان حل این مشکل را به شکل منحصربه فردی برای این شرکت فراهم میآورد.
گوگل سابقه نگران کنندهای در رها کردن و از بین بردن محصولات و سرویسهای خود دارد. سرویسهایی که گاه گروه قابل توجهی از کاربران را به خود علاقه مند و وابسته نموده بودند. از مشهورترین این سرویسها میتوان به شبکههای اجتماعی Orkut و Google+، خبرخوان Google Reader، پیام رسان Google Allo و محصولات از یاد رفته ای همچون Google Buzz،Google Health،Google Talk،Google Glass و Google Spaces اشاره نمود. به طور کلی تاریخ نشان داده است که گوگل هر سرویسی را که به موفقیتی چشمگیر در سرتاسر دنیا دست نیافته و درنتیجه سود هنگفتی را برای این شرکت به ارمغان نیاورد، بدون توجه به خواست جامعه کاربری آن رها نموده و پس از مدتی از بین میبرد.
بخشی از پروژههای رها شده شرکت گوگل
دیگر چالش و نگرانی مربوط به این سرویس، محتوای آن است. تأمین بازیهای متنوع، متعدد و باکیفیت برای یک بستر جدید و نوظهور بازیهای ویدئویی حتی برای شرکتی همچون گوگل آسان نخواهد بود. ساخت بازیهای رده بالا یا به اصطلاح AAA بسیار دشوار است. این کار به میلیونها دلار هزینه، هزاران ساعت کار و تیمهایی متشکل از صدها متخصص، مهندس و هنرمند ماهر نیاز دارد. اگرچه این شرکت موفق شده است یک تیم خوب از توسعه دهندگان بازیهای ویدئویی را به صورت داخلی گرد هم آورد، اما یک تیم هرچقدر هم که قدرتمند باشد نمیتواند یک بستر بازی ویدئویی را به تنهایی سرپا نگه دارد.
گوگل وعده داده است که Stadia از پشتیبانی و استقبال خوب شرکتهای بازی سازی بهرهمند خواهد بود. اما بایستی توجه داشت که بستر Stream بازی این شرکت، توسعه دهندگان بازیهای ویدئویی را با چالشهایی جدی مواجه میسازد. اگرچه گوگل تاکنون اطلاعات مشخصی در مورد پیچیدگی و هزینه توسعه، انتشار و اجرای بازی ها روی Stadia ارائه ننموده است، اما دور از انتظار نیست که شرکتهای توسعه دهنده مجبور به صرف وقت و هزینه ای قابل توجه برای آوردن بازیهای خود به این بستر باشند. درحالیکه تازه وارد بودن گوگل در صنعت بازیهای ویدئویی و وابستگی کامل بسترهای Stream بازی به اینترنت، ریسک بالایی را نسبت به کنسولهای خانگی برای شرکتهای توسعه دهنده به همراه دارد.
میزان درآمد سرویسهای اشتراکی آنلاین بازی در سه ماهه سوم سال ۲۰۱۸
رقیب دیرینه سونی در زمینه بازیهای ویدئویی نیز بیکار ننشسته و بستر ویژه خود را برای Stream بازیها در دست آماده سازی دارد. مایکروسافت اولین بار در کنفرانس E3 2018 سرویس ابری خود برای بازیهای ویدئویی را بانام xCloud معرفی نمود. به گفته فیل اسپنسر مدیر بخش بازیهای ویدئویی مایکروسافت، این سرویس امکان انجام بازیهای ویدئویی باکیفیتی در حد کنسولها را روی انواع دستگاه های کامپیوتری، از لپ تاپ ها و کامپیوترهای رومیزی گرفته تا تبلت ها و گوشیهای هوشمند فراهم میآورد.
پس از هیجان پیرامون معرفی xCloud در E3 2018 دیگر خبری از این محصول مایکروسافت نبود تا اینکه طی رویداد مایکروسافت در GDC 2019 نمایش داده شد که توسعه دهندگان چگونه قادر خواهد بود تا به راحتی بازیهای خود را برای کار کردن روی دستگاههای همراه بهینه سازی کنند. اما هیاهوی معرفی Google Stadia در جریان همین کنفرانس، اخبار مربوط به xCloud را تحت الشعاع قرار داده و تا حد زیادی به فراموشی سپرد.
به گفته مسئولین مایکروسافت، هدف این شرکت آن است که به کمک xCloud بستر کنسولهای بازی را به شکل منحصربه فردی با فناوری بازی ابری (یا همان Stream آنلاین بازیها) تلفیق نماید. هنوز خبر دقیقی از زمان شروع به کار رسمی xCloud و هزینه های آن برای کاربران منتشرنشده است. در آخر و به عنوان نتیجه گیری در مورد پلتفرم Gaming Stadia، میتوان به جرأت گفت که گوگل، قدم بزرگ و ماندگاری را در مسیر آینده صنعت بازیهای ویدیویی برداشته است. با این حال، بازیکنان در سراسر جهان باید با در نظر گرفتن تمامی وجوه این پلتفرم Gaming و مقایسه آن با دیگر گزینههای موجود در بازار، بهترین سرویس و پلتفرم را نسبت به سلیقه، عادت و رفتار خود انتخاب نمایند.