
سری بازی های مس افکت (Mass Effect) را میتوان از آن دست بازی هایی دانست که همواره در تلاش بوده تا با نوآوری های خود، چیز های جدیدی برای عرضه داشته باشد.

با انتشار هر نسخه دست خالی به میدان رقابت با دیگر بازی ها ورود نکند و از همین رو بود که همواره این مجموعه را جز بازیهای به یاد ماندنی دنیای گیم به شمار می آوردند. اگر بخواهیم برای گفته ی خود دلیل و علت بیاوریم میتوان لیستی بلند بالا را به این منظور در نظر گرفت اما به طور خلاصه میشود به داستانپردازی خوب، نبرد های خاص خود این مجموعه، شخصیت پردازی بینظیر و روابط ریشه دار میان کاراکتر ها و البته جالب تر از سایر ویژگی ها پایان های متفاوتی که بنا بر تصمیم هایی که بازیکن در طول بازی مسیر و جریان بازی را از یک بازیکن به بازیکن دیگر تغییر میداد. مواردی را که ذکر کردیم تنها بخشی از ویژگی های سرآمد سری مس افکت بودند.
در سال ۲۰۱۵ بود که استودیوی بایوور اعلام کرد قصد دارد تا نسخهی جدیدی از سری مس افکت را در دستور ساخت خود قرار دهد. همچنین با توجه به توضیحاتی و شایعاتی که از بایوور در طول ساخت اندرومدا به کاربران میرسید قرار بود دنیای این بازی بسیار بزرگتر، دلپذیرتر و جذابتر از نسخه های قبلی که از این سری ارائه شده بود باشد.
اما پس از آن که اندرومدا معرفی شد، گذشته از این که خوشحالی طرفداران مس افکت را در پی داشت، نگرانیهای از بابت انتشار آن نیز حس می شد. در واقع یکی از این دلایل را باید این مورد دانست که کیسی هادسون، کارگردان مجموعه مس افکت پس از عرضه قسمت سوم این سری از بازی ها، بایوور را ترک کرد و از آن جدا شد. همین امر کافی بود تا تردید در خصوص کاهش کیفیت نسخه چهارم مس افکت یعنی اندرومدا بالا بگیرد و بازیکنان متقاعد شوند که مس افکت در حال دور شدن از آن چیزی است که در طول این سال ها اندوخته بود.
از همین روست که اندرومدا بار سنگینی را بر پشت خود احساس میکند. در واقع این بازی باید دست کم در همان مسیری قدم بردارد که سه عنوان پیشین این مجموعه در آن گام گذاشته اند و تبدیل به بهترینها شده اند. با تمام این تفاسیر چند ساعتی را که به تجربهی محیط بازی بگذرانید، پی خواهید برد نگرانی های که احتمال می دادیم تا در این نسخه وجود داشته باشد نه تماما اما اکثرا جامه واقعیت به تن کرده اند. در واقع اندرومدا از همان ابتدا که به سراغش می رویم با نواقصی که دارد خود را یک بازی بیگانه با سه نسخه پیشین معرفی میکند که مشکلات پیدا و پنهان زیادی را در دل خود دارد.
در این نسخه حوادث ۶۰۰ سال پس از قسمت سوم مس افکت رقم میخورد و از داستان کاپیتان شپرد نیز که در قسمت سوم دیدهایم بسیار گذشته است و حالا نژادهای ساکن در کهکشان راه شیری، در صدد هستند تا برای برای یافتن منابع و محیط جدیدی که امکان بقا داشته به کهکشان دیگری سفر کنند و کهکشان اندرومدا همان چیزی است که آنها برای سفر برمیگزینند. در طی این مهاجرت جمعی هر نژادی که در کهکشان قبلی ساکن بود با سفینههای خود به قسمت های مختلف اندرومدا سفر می کنند تا شاید محیطی را پیدا کنند که از نظر آیتمهای زیستی مساعد باشد. در کنار این به منظور آشنایی اولیه با محیط کهکشان جدید در هر سفینه، افرادی راهنما وجود دارند با نام PathFinder که تیمهای اکتشاف را مدیریت کرده و آنها را برای یافتن بهترین مکان راهنمایی میکنند.
از نسخه پیشین دریافتهایم که تکنیک سری مس افکت در داستان سرایی همواره این گونه بوده که با جرقه شروع داستان با موضوعی ساده و پیش پا افتاده زده شده و در ادامه هر مقدار که در داستان پیش روی کردهایم متوجه عمق و جذابیت بیشتر ماجرا شدهایم. در نسخه چهارم یعنی اندرومدا هم همانند سه نسخه پیشین روند به همان شکلی است که توضیح دادیم و سفری ساده که به منظور جستجوی یک محیط جدید برای از سرگیری تازه زندگی شکل میگیرد کم کم مبدل به کلافی پیچیده و سردرگم میشود که چالشهایی بزرگی را به دنبال دارد.
در ابتدای ورود به بازی، بازیکنان باید از میان دوقلوهای اسکات یا سارا رایدر یکی را برگزینند و مانند روند همیشگی که از مس افکت دیده بودیم، در این جا هم شخصی سازی پایهای در ظاهر کاراکترها، طبقه بندی و تجهیزات کاراکتر ممکن شده و در دسترس است. از نکات مثبت اندرومدا که میتوانیم به آن اشاره کنیم بخش سفارشی سازی است که شاهد پیشرفت محسوسی در این بخش نسبت به نسخههای پیشین مس افکت هستیم و میتوانیم به قطع بگوییم یک سر و گردن بالاتر از سایر نسخه ای پیشین است. دو قلوهای رایدر را در ابتدا میتوان نیروهای سادهای پنداشت که همراه با گروه اکتشاف در جست و جوی حیاتی تازه هستند و در این میان بازیکنان باید به وسیله تصمیمات و انتخابهایی که دارند از آنها قهرمان و فرماندهای با صلابت و محکم بسازند.
گفتیم که اندرومدا مشکلات بسیاری را در خود جای داده این را هم باید اضافه کنیم که نسخه چهارم مس افکت گویا برای نمایان ساختن این ایرادات عجله دارد چرا که از همان اولین لحظات بازی، اندرومدا این ایرادات به خوبی نمایان میکند. بدون شک اگر به سراغ بازی بروید نخستین مسئلهای که دلزدهتان خواهد کرد و البته بزرگترین آنها مشکل بازی در انیمیشنها و حالات چهره شخصیتها است که نمیتوانیم به هیچ طریقی به خود بقبولانیم که این ایرادات را در یک بازی نسل هشتمی شاهد هستیم.
آزار دهندهترین موضوعی که در بخش انیمیشن بازی اندرومدا به چشم میآید شکل غیر طبیعی صورت کاراکترها است که قادر نیست حالات انسانی چهرهی کاراکترها به نمایش بگذارد. همین مطلب در مواقعی بسیار آزار دهندهتر از آن چیزی میشود که فکرش را بکنیم و در یک سری مواقع خندهای که کاراکتر از خود بروز میدهد بسیار غیر طبیعی و مضحک و خندهدار است.
برای توضیح بیشتر باید گفت که گاهی شرایطی بروز میکند که ابروها و چشمها بیش از اندازه حرکتهای اضافی دارند و این در کنار جابجایی غیر طبیعی لبها، امکان ندارد که بازیکن به خنده وادار نکند. هم چنین این حرکات غیر طبیعی در حالات صورت را به علاوه حرکتهای غیرطبیعی بدن کاراکترها کنید تا به سقوط و درجا زدن بایوور در بخش انیمیشنها ایمان بیاورید.
از این جمله میتوان به حرکتهای دست و بدن کاراکترها اشاره کرد در زمانهایی که در حال دیالوگ گفتن هستند که مانند سایر مواردی که بیان کردیم باز هم هیچ حالت طبیعیای را به نمایش نمی گذارد. در واقع اگر کسی اطلاع نداشته باشد که در حال بازی کردن اندورمدا از سری مس افکت است بدون شک پندارش این خواهد بود که یک نمایش کمدی را به تماشا نشسته است به عنوان مثال هنگامی که کاراکتری که کنترلش را در دست گرفته ایم اقدام به صحبت با افراد می کند، بدن این شخصیت شروع به تکان های ناگهانی می کند و یا شاهد تکرار یک عمل به دفعات متعدد توسط یک کاراکتر هستیم که همان طور که اشاره کردیم سکانس های بازی را به یک صحنه مضحک بدل میکند. اما میتوان علت تمامی این ایرادات را موتور جدید مس افکت دانست.
در واقع به دلیل جدید بودن موتور Frostbiteاین گونه به نظر میآید که بایوور هنوز نتوانسته آن گونه که باید با ریزهکاریهای این موتور آشنایی پیدا کند و از همین رو است که شاهد بروز چنین مشکلات عجیبی در بخش گرافیک هستیم.
سه نسخه اولی که از مس افکت منتشر شد را به جرئت میتوان از موفقترین عناوین در بخش روایت داستان در دنیای بازی در نظر گرفت. با این حال وجود مشکلات متعدد جزئی و کلی در بخش گرافیک و انیمیشنها در هنگام شکل گرفتن گفتگوهای کاراکترها در نسخه چهارم حتی این فرصت را در اختیار بازیکن نمیگذارد تا به به دیالوگ های توجه کرده و از میان آنها به آن چه که در اندورمدا در حال رخ دادن است پی ببرد. سازندگان برای این هدف که بازیکن به جنبه های شخصیتی رایدر پی ببرد در اندرومدا چهار پاسخ متفاوت را در نظر گرفتهاند که شخصیت رایدر با توجه به این که چه میزان از آن ها استفاده می کند، شکل می گیرد.
حالات احساسی، منطقی، شوخ و جدی چهار حالت جدیدی هستند که در گفت و گوهای مس افکت شاهد آنها هستیم. با این حال این تغییرات را در اندورمدا میتوان با دیدی مثبت نگریست که نسبت به مس افکت ۳ به وضوح با پیشرفت مواجه شده است که البته دلیل این قدم رو به جلو را تنها در یک چیز میتوان جست و جو کرد آن هم وجود دیالوگهای پرتعداد در اندرومدا است.
با این حال ایرادات گرافیکی مس افکت در اندرومدا تنها نمیتوان در مکالمات کاراکترها خلاصه کرد و از مکالمات گذشته در مواقع دیگری هم شاهد باگهای ناگهانی و عجیب هستیم. از این موارد که تعدادشان هم کم نیست که قابل چشم پوشی باشند میتوان به طرز راه رفتن کاراکترها در یک سری از مکان ها، پدیدار شدن بیمقدمه افراد و نیز عدم وجود فیزیک برای تعدادی از اشیا و وسایل اشاره کرد که تنها یک دلیل می تواند داشته باشد این که بایوور پیش از آن که مراحل توسعهی نسخه چهارم مس افکت یعنی اندرومدا به نتیجه و سرانجامی مطلوب برسد دست به انتشار آن زده و در این مورد اشتباه بزرگی را مرتکب شده که نتیجهی آن هم مشخص است. پر واضح است که اندرومدا نتوانسته در بخش گرافیک به هیچ ثمر بخش و موثر عمل کند و از این نظر عقبگرد مشخصی را نسبت به مس افکت ۳ داشته است.
در این جا قصد داریم تا بخش گرافیک و انیمیشنها را رها کرده و به گیمپلی اندرومدا بپردازیم که با توجه به این نظر که اندورمدا در ژانر نقشآفرینی ساخته شده، مهمترین عنصر آن به شمار میرود. باید گفت که اندرومدا از نظر ابعاد بزرگتر و پهناورتر از کهکشان راه شیری طراحی شده و به همین منظور بایوور محیطهای مختلفی را برای توسعه و ساخت در دستور کار خود قرار داده است.
بایوور تلاش کرده تا در خلق محیطهای متفاوت و گوناگون تمام توان خود را به کار گیرد و از این رو بخشهای متنوعی را شاهد هستیم. از این میان بیابانهای خشک و بی آب و علف که با تشعشعات رادیو اکتیو مسموم شده، جهان مخفی زیرزمینی گسترده، سیارههای روحزده و سرد، محیطهای سرسبز و خوش آب و رنگ و کلونی عجیب و غریب انسانی بخشهایی بودند که نظر ما را جلب کردند و البته تنها محیطهای طراحی شده در کهکشان اندرومدا نیستند که بایوور دست به طراحی آنها زده است. در این بخش باید بایوور را ستایش کنیم که چنین تنوع خیلی خوبی را پدید آورده است که لازمهی اکتشاف و شناخت کامل آنها بدون شک زمانی بیش از ۱۰۰ را از شما خواهد گرفت.
ویژگی های بازی مس افکت
از دیگر نکات مثبت و مبتکرانه ای که در اندورمدا توجهمان را جلب کرد خودروی جدید سری مس افکت است که نومد (Nomad) نام دارد و از آن میتوان برای اکتشاف محیط های جدید بازی استفاده کرد که اتفاقا این کار را بسیار لذت بخش و دل انگیز می کند. این خودرو که دارای سه محور است از کنترل قابل قبولی برخودار بوده و البته در این جا هم همانند سایر بخشهای اندورمدا امکان ساخت سفارشی و ارتقای آن فراهم بوده و بازیکن میتواند مطابق سلیقه خود آن را طراحی کند.
در کهکشان اندرومدا آیتمها و موارد بسیاری را خواهید یافت که برای پیشروی هر چه سریع تر در بازی و ترقی یافتن رایدر خود، قادر هستید به آن ها دسترسی پیدا کرده و از طریق آنها ماموریتها و مراحل فرعی جدیدی را بازگشایی کنید. از طرف دیگر معماهایی که در بازی گنجانده شده همانند دیگر بازیهایی که در ژانر نقش آفرینی دیدهایم، به خوبی در اندرومدا پیاده شدهاند.
ایراد اساسی که میتوان به گیمپلی اندرومدا گرفت در واقع ماموریتهای جانبی آن است. این طور به نظر میرسد استودیوی بایوور تلاش کرده تا به هر شکل ممکن مخاطبانش را وادار کند تا به جست و جو در همه محیطها بپردازند؛ حتی اگر ماموریتهایی که پیش پای آنها میگذارد آن چنان چنگی به دل نزند. تمامی این ماموریتهای جانبی که در مس افکت با آنها مواجه خواهیم شد با تقریب زیادی مشابه یکدیگر هستند.
در واقع روندی که این ماموریتها در پیش گرفتهاند این گونه است که باید درخواست از سوی یک فرد ناشناس برای کمک در مسئله ای ارائه شود پس از آن رایدری که ما کنترلش می کنیم درخواست را قبول کند و در نهایت جست و جو و کنکاش رایدر در محیط بازی به منظور انجام خواستهی آن فرد ناشناس. انجام دادن چنین ماموریتهایی است که سبب می شود محبوبیت و پذیرش رایدر جوان و تازه کار افزایش یافته و او در کهکشان اندرومدا نامی برای خود دست و پا کند که در نهایت همهی اینها در بازی منجر به قرار گرفتن راهکارهای جدیدی در پیشروی بازیکن میشود.
تا این جا بیشتر روی صحبتهای ما پیرامون نقصهای متعدد قسمت چهارم مس افکت بود اما اگر بخواهیم یک نکته را به عنوان نقطهی قوت اندرومدا نام ببریم آن نکته قاعدتا بخش مبارزات این بازی است. بایوور توانسته به بهترین شکل موفقیتش در ارائه گیمپلی مبارزات مسافکت ۲ و ۳ نه تنها تکرار کند که حتی آن را دو سه پله ارتقا نیز بدهد و از این نظر در اندرومدا سکانسهای نابی را شاهد هستیم.
در این نسخه سرعت مبارزات تا حدودی افزایش یافته و سریعتر از قبل شده است و البته اینها به دلیل تواناییهای بیشتری است که سازندگان برای رایدرها در نظر گرفته اند و از این نظر هم بازیکن آزادی عمل بیشتری را داراست. پس از گذشت چهار نسخه از مس افکت باز هم نبردهای تاکتیکال را میتوان مهمترین المان مبارزات در این مجموعه قلمداد کرد و در اندرومدا نیز در کنار دو نفر از نیروهای گروه خود در برابر موج سهمگینی از نیروهای دشمن قرار میگیرید که در این جا می بایست در تک تک لحظات و بر اساس چگونگی پیشروی شرایط نبرد به آن دو نفر از اعضای گروه خود دستورات لازم را برای جای گیری و نیز انجام کارهای ضروری در میدان نبرد بدهید. در شرایطی که مایل باشید تا بازی را در سطوح سختی بالاتر تجربه کنید، باید توجه داشته باشید که لازمه بقا در بازی همکاری بیشتر با اعضای تیم در مبارزات خواهد بود و برای دستیابی به هدف نهایی که نابودی دشمنان است نمیتوانید تنها از مهارتهای رایدر بهره بگیرید.
پیش از انتشار بازی خبرهایی شنیده میشد مبنی بر این که نسخه چهارم مس افکت یعنی اندرومدا عنوانی خواهد بود تنها در انحصار کنسول نسل هشتم مایکروسافت، ایکس بکس وان.
این خبر با واکنشی نه از سوی مایکروسافت و نه از سوی بایوور همراه بود تا این که چند ماه مانده به انتشار محصول جدید بایوور این استودیو در خبری کوتاه اعلام کرد که این عنوان تنها اختصاص به ایکس باکس وان ندارد و برای پلی استیشن ۴ و پیسی نیز عرضه خواهد شد.

به عنوان سخن آخر در انتها باید گفت که مس افکتس: اندورمدا با وجود نواقص ریز و درشت و پیدا و پنهانی که دارد و البته فاصله گرفتن با سهگانه اولیه این مجموعه، اثری است که به لطف گستردگی بینظیرش خواهد توانست تا ساعتها شما را سرگرم کند.